Birdman to spore zaskoczenie zważywszy na dotychczasowe filmowe dokonania Alejandra Gonzaleza Inarritu. Znany ze swojej „trylogii śmierci” (Amores perros, 21 gramów i Babel) i ostatniego Biutiful kojarzył się przede wszystkim z depresyjnością i niezamierzonym patosem. Jego nowe dzieło zupełnie nie przypomina tych wcześniejszych dokonań – jest maniakalne, energiczne i pełne czarnego humoru. Inarritu zapewne rozumiał doskonale swojego głównego bohatera, Riggana Thompsona, który również znalazł się na zawodowym rozdrożu i musiał zaryzykować, by udowodnić swoją wartość. W zależności od tego, jakim filmem okaże się thriller The Reverent, który reżyser właśnie kręci z Leonardo DiCaprio, Birdman może okazać się nowym, być może lepszym rozdziałem w filmowej karierze ambitnego Meksykanina.

Jeśli miałbym spróbować umieścić Birdmana w jakiejś szufladce, byłoby to dla mnie Wszystko o Ewie w epoce Czarnego łabędzia. Pierwszy z tych tytułów, najlepszy film roku 1950 w USA, opowiada o starzejącej się gwieździe Broadwayu Margo Channing (Bette Davis), która musi zmierzyć się z knującą za jej plecami asystentką marzącą o wielkiej karierze scenicznej (Anne Baxter jako tytułowa Ewa). Riggan Thompson również pracuje w świątyni nowojorskiego teatru, próbując zdobyć na nowo uznanie środowiska. Dla szerokiej publiczności na zawsze pozostanie Birdmanem, bohaterem popularnych filmów, od których próbuje się odciąć, by udowodnić swój aktorski talent. Skrzydła podcina mu Mike Shiner, irytująco metodyczny aktor skupiony przede wszystkim na szukaniu realizmu w grze swojej i innych członków obsady. Ich konflikt ogląda się znakomicie dzięki znakomitej chemii między aktorami, odpowiednio Michaelem Keatonem i Edwardem Nortonem. Obaj stworzyli w tym filmie swoje najlepsze, najbardziej dynamiczne kreacje od lat. Atrakcyjnym dodatkiem są odniesienia do ich zawodowych wizerunków – do rzekomych trudności we współpracy z Nortonem na planie filmowym oraz do pewnego skrzydlatego superbohatera, którego dwie dekady temu grał Keaton. Znakomicie wypadają również towarzyszące im kobiety, spośród których wyróżniają się Naomi Watts w roli aktorki przerażonej swoim broadwayowskim debiutem i Emma Stone jako pełna wewnętrznych rozterek córka głównego bohatera.

Riggan ma sporo wspólnego z Niną, baleriną graną przez Natalie Portman w Czarnym łabędziu, hicie Darrena Arronofsky’ego z 2010 roku. Oboje przygotowują się do przełomowego występu scenicznego w spektaklu, w którym grają główne role. Oboje zdecydowanie nie wytrzymują presji towarzyszącej całemu przedsięwzięciu. Tytułowe alter ego Niny prowadzi ją do destrukcji w podobnym stopniu co głos Birdmana, który regularnie burzy spokój Riggana. Wreszcie w obu przypadkach widz musi zinterpretować, jakie sceny miały miejsce w ramach filmowej rzeczywistości, a co stanowiło tak naprawdę projekcję wewnętrznych rozterek postaci. Status świata przedstawionego Birdmana zostaje podważony już w pierwszych scenach – bohatera poznajemy, kiedy lewituje i przesuwa przedmioty siłą woli. O co tu chodzi? Każdy widz powinien ocenić to po swojemu. Pomocne mogą okazać się… meduzy.  

Mimo genialnych występów aktorskich największą gwiazdą produkcji nie jest jednak żaden z członków obsady, ale Emmanuel Lubezki i jego zdjęcia, które mimo widocznych dla wprawnego oka cięć składają się przez prawie cały film na jedno długie ujęcie. Imponująca technika, którą operator przećwiczył wcześniej z oszałamiającymi rezultatami w Ludzkich dzieciach i Grawitacji, pozwala widzom poczuć pociągającą i niebezpieczną atmosferę świata Riggana, za którym podążamy przez większość seansu. Dzięki temu ryzykownemu zabiegowi mamy wrażenie, że znajdujemy się w samym środku akcji i pozbawiamy się podświadomego dystansu, którym odgradzamy się zazwyczaj od świata przedstawianego na ekranie. Nie jest to oczywiście nowy proces – z pojedynczego ujęcia składała się np. Lina Alfreda Hitchcocka, ale w okresie ciągłego rozwoju technologicznego takie rozwiązanie może zacznie pojawiać się w większej ilości filmów. Kolejny nowy początek? 

Tekst: Jakub Neumann

Birdman – czarna komedia, dramat, USA 2014, reżyseria: Alejandro Gonzalez Inarritu, obsada: Michael Keaton, Zach Galifianakis, Edward Norton, Andrea Riseborough, Amy Ryan, Emma Stone, Naomi Watts.

Napisz odpowiedź

Nazwa:

Email:
(Twój email nie będzie publicznie wyświetlany.)

Tytuł

Treść

Proszę wpisać litery i cyfry widoczne na obrazku.

Kliknij w obrazek, żeby zobaczyć nowy kod.

Komentarze (razem: 0)